Nieuws

Indië Herdenking 2023 in Amstelveen

LAAT IEDEREEN ZICH WELKOM VOELEN

Dit was het thema voor de 78^ste  herdenking van dit jaar. Een herdenking voor alle gevallenen en slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in het algemeen en die in Nederlands-Indië in het bijzonder.

Een intieme bijeenkomst, mede dankzij de plaatsing van de stoelen in een cirkel. En vanwege de persoonlijke verhalen van onze voorzitter, de burgemeester en onze gastspreekster.

Na het intreden van de Bondsbanier wacht van de Bond van Wapenbroeders opende Clemens Bouwens, voorzitter Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië, met een welkomstwoord de 78^ste herdenking. De voorzitter staat in zijn toespraak stil bij alle slachtoffers, burgers en militairen, jong en oud van een vergeten oorlog ver weg van hier en nu.

En noemde specifiek onze ceremoniemeester, die vanavond haar persoonlijke verhaal over haar oom met ons deelt.

De burgemeester van Amstelveen, Tjapko Poppens, maakte in het voorjaar kennis met mevrouw Tjiook-Liem, die met haar familie moest vluchten voor de Japanners naar de Chinese wijk in Semarang. Uiteindelijk kwamen zij in 1956 in Nederland. Zij heeft veel onderzoek gedaan naar de onderbelichte geschiedenis van de Chinezen uit Indonesië en Nederland. Samen met haar dochter woonde zij de herdenking bij.

Algemeen Voorzitter Bondsbestuur van de Bond van Wapenbroeders de heer J. Verwoerd

Hij geeft aan dat we niet allen de geschiedenis herdenken, maar ook om de mensen te eren die in die donkere periode van oorlog hebben geleden, die gestreden hebben en gevochten hebben voor onze vrijheid. Velen brachten het ultieme offer maar velen meer droegen en dragen de verschrikkingen van die strijd voor altijd met zich mee. De naoorlogse periode in Nederlands-Indië̈ vol was van ellende, geweld en verlies. Inzicht in de gebeurtenissen uit die tijd, objectief en transparant, helpt een samenleving te helen en te verbinden.

Hij geeft aan dat door te  herdenken en stil te staan bij onze geschiedenis, we ons realiseren dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Dat vrijheid en rechtvaardigheid geen rechten maar verantwoordelijkheden zijn. Verantwoordelijkheden die we met elkaar delen om te streven naar een wereld waarin diversiteit en gelijkheid worden gerespecteerd.

Het was een persoonlijke herdenking voor onze ceremoniemeester en gastspreekster Jacqueline Schäfer.

Zij vertelde het aangrijpende verhaal over haar vader en zijn oudere broer Nono als dienstplichtige KNIL militair. Haar vader is met zijn familie naar Nederland gekomen. Haar oom Nono, is al jong overleden. Zij vertelt over hun jeugd, hun jonge jaren in Nederlands-Indië.

Tien jaar later, op 11 Januari 1942 valt Japan Nederlands-Indië̈ binnen. Haar oom Nono, de oudste zoon, is dan al geruime tijd als dienstplichtig soldaat bij de Jannencompagnie van het vijfde bataljon infanterie van het KNIL en gelegerd in Semarang waar ook familie woont.

Elke week schrijft de jonge infanterist een brief naar huis. In haar toespraak leest ze fragmenten voor uit deze brieven. Hierdoor wordt het een persoonlijk verhaal van een jonge militair in oorlogstijd, die jong is overleden. Net als zoveel jonge militairen. Haar toespraak was een eerbetoon aan alle omgekomen jonge militairen.

De herdenking werd afgesloten met het Indisch Onze Vader, gezongen door Merel van Geest. De zangeres nam ook het Wilhelmus voor haar rekening na de twee minuten stilte.

Gedurende de gehele herdenking was het aangenaam zomerweer, met afwisselend zon en een licht briesje. Na afloop was er gelegenheid voor de bezoekers om met elkaar napraten bij het informele deel van de herdenking, met een drankje van de Jeu de Boules vereniging en een Indisch hapje van de toko.

Voor verder verslag in woord en beeld zie ook Amstelveenz.

Indië Herdenking 2021 in Amstelveen

Ruim 400 belangstellende hadden zich aangemeld voor de Indië Herdenking op 14 augustus in het Broersepark in Amstelveen. Aanmelden was ook dit jaar noodzakelijk om op basis van de geldende RIVM-richtlijnen de herdenking te kunnen organiseren. Evenals vorig jaar omringden de bezoekers het door Ella van de Ven vervaardigde Indië Monument en zaten zij op stoelen verspreid over het gehele veld op gepaste afstand van elkaar. Het leverde ook nu weer een indrukwekkend beeld op.

Na het intreden van de Bondsbanier wacht van de Bond van Wapenbroeders opende Clemens Bouwens, voorzitter Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië, met een welkomstwoord de 76ste herdenking. De voorzitter staat in zijn toespraak stil bij alle slachtoffers, burgers en militairen, jong en oud van een vergeten oorlog ver weg van hier en nu. Ook noemt hij het herdenken van allen die het leven lieten tijdens de moeilijke turbulente jaren na de oorlog.

De burgemeester van Amstelveen, Tjapko Poppens, refereert aan de persoonlijke verhalen van ooggetuigen, gepubliceerd in NRC Handelsblad. Ingrijpende verhalen van mensen van 80 jaar en ouder, over de impact van de oorlog op hun leven, en vaak ook op het leven van hun kinderen en kleinkinderen. Het betreft inmiddels ruim 2 miljoen Nederlanders.

Algemeen Voorzitter Bondsbestuur van de Bond van Wapenbroeders de heer J. Verwoerd refereert aan zijn eigen Joods Nederlandse achtergrond en zijn verbondenheid met Indië via zijn schoonvader en oom van vaders kant.
Zij spraken niet of nauwelijks over de oorlog in Indonesië. Tijdens zijn voorbereiding op de toespraak van vandaag kwam hij tot het inzicht dat voor velen na deze oorlog geen rust, geen bevrijding was. Talloze mensen spraken over de ontberingen tijdens de oorlog en de moeilijke en zware tijd na de oorlog. Belangrijk is om ook in moeilijke tijden niet op te geven, van moed en opoffering, van liefde en van hoop. Belangrijk is dat er geen verhalen verloren gaan en geen herinnering voorbij.

De hoofdspreker van de herdenking was de heer A. W. Schram met een persoonlijk verhaal over zijn vader Johan Schram, die ernstig ziek was. Op verzoek van zijn vader ging hij mee naar de huisarts om te praten over de door hem te kiezen moment van overlijden met de woorden: ‘de Jappen hebben mij niet op de knieën gekregen, de kanker krijgt mij ook niet op de knieën.
(zie toespraken)

De herdenking werd afgesloten met het Indisch Onze Vader, gezongen door Elsbeth Gerritsen. De zangeres nam ook het Wilhelmus voor haar rekening na de twee minuten stilte, vanwege de geldende RIVM-regels met betrekking tot zingen in groepsverband.

Gedurende de gehele herdenking was het aangenaam zomerweer, met afwisselend zon en een licht briesje. Na afloop was er gelegenheid voor de bezoekers om met elkaar napraten bij het informele deel van de herdenking, met een drankje van de Jeu de Boules vereniging en een Indisch hapje van de toko.

Voor verder verslag in woord en beeld zie ook Amstelveenweb.

Indië Herdenking 2020 in Amstelveen

Bijna 400 belangstellenden hadden zich aangemeld voor de Indië Herdenking op 14 augustus in het Broersepark in Amstelveen. Aanmelden was dit jaar noodzakelijk om op basis van de geldende RIVM-richtlijnen de herdenking te kunnen organiseren. Anders dan voorgaande jaren omringden bezoekers het door Ella van de Ven vervaardigde Indië Monument en zaten zij op stoelen verspreid over het gehele veld op gepaste afstand van elkaar. Het leverde een indrukwekkend beeld op.

Na het intreden van de Bondsbanierwacht van de Bond van Wapenbroeders opende Clemens Bouwens, voorzitter Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië, met een welkomstwoord de 75ste herdenking. De voorzitter refereerde aan de lege ruimtes tussen de stoelen en dat deze nu ook symbool staan voor de mensen die door de oorlog niet meer onder ons zijn. De burgemeester van Amstelveen, Tjapko Poppens, sprak over het belang om de laatste generatie ooggetuigen aan het woord te laten en te blijven luisteren naar hun verhalen. Luitenant-kolonel Edwin Saiboo, Algemeen Voorzitter Bondsbestuur van de Bond van Wapenbroeders haalde aan dat onder 17 miljoen Nederlanders er zo’n twee miljoen zijn met een Indische achtergrond. Hij benadrukte deze gedeelde geschiedenis en hoe bepalend dit is voor je identiteit. De hoofdspreker van de herdenking was mevrouw Thea Meulders, geboren in 1939 in Magelang op Java en bestuurslid van de Stichting Gastdocenten WOII Zuidoost-Azië. Zij herdacht haar familieleden, onder wie haar vader, aan wie zij amper tot geen herinneringen heeft, omdat de oorlog hen heeft afgenomen. Het gebrek aan herinneringen en verhalen over familieleden, deed haar beseffen dat ze in de oorlog ook een deel van haar identiteit is verloren. Tot slot verwees mevrouw Meulders naar de onzichtbare vijand, corona, en dat deze ons allen nog meer moet doen beseffen hoe goed wij het hebben met elkaar en hoe belangrijk solidariteit is. (zie toespraken)
De herdenking werd afgesloten met het Indisch Onze Vader, gezongen door Merel van Geest. De zangeres nam ook het Wilhelmus voor haar rekening na de twee minuten stilte, vanwege de geldende RIVM-regels met betrekking tot zingen in groepsverband.

Gedurende de gehele herdenking was het prachtig weer, ondanks de voorspelde regen en onweer. Na afloop bleven veel bezoekers met elkaar napraten bij het informele deel van de herdenking, met een drankje van de Jeu de Boules vereniging en een Indisch hapje van de toko.

Voor verder slag in woord en beeld zie ook Amstelveenweb.

Indië Herdenking 2019 in Amstelveen

Ondanks de regenachtige weersomstandigheden was er  veel belangstelling voor de Indië-Herdenking op 14 augustus in het Broersepark in Amstelveen. Een mooie intieme herdenking waarin de familie van onze ceremoniemeester hun ervaringen als kind in de Tweede

Wereldoorlog in Nederlands Indië met ons deelden. En een eerste kennismaking van onze burgemeester met de Indië herdenking in Amstelveen.

Na het intreden van de Vaandel Bond van wapenbroeders opende onze voorzitter de heer Clemens Bouwens, voorzitter Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands Indië, met een welkomstwoord de 74ste herdenking in het Broersepark.

Het thema van dit jaar is: ‘Brandend Verlangen’.
Een verlangen naar het einde van de oorlog, een verlangen om je geliefden terug te zien en een verlangen naar een betere toekomst en naar een wereld van vrede en veiligheid.

Na het welkomstwoord van de voorzitter Clemens Bouwens, werden toespraken gehouden door onze nieuwe burgemeester Tjapko Poppens, luitenant kolonel Edwin Saiboo en Bob Schuitemaker. Bob Schuitemaker hield zijn toespraak over zijn jeugd achter prikkeldraad van de Japanse barakkenkampen op Sumatra (zie Toespraken).

Het is dit jaar 74 jaar geleden dat de mensen bevrijd werden uit de Japanse interneringskampen.
Bob Schuitemaker heeft over zijn ervaringen als kleine jongen in het kamp een boek geschreven.
De tijdens de herdenking gedragen speld Melati, de Indische Jasmijn, is het symbool van respect, betrokkenheid en medeleven met de mensen in Nederlands Indië, die allen een eigen (oorlogs)verhaal hebben.
Rikkie Gieler, achterkleinkind van René Schäfer, krijgsgevangene in Nagasaki tijdens de val van de tweede atoombom, las een passage voor uit ‘Terug naar Fukuoka’

Afsluitend werd het Indisch Onze Vader prachtig gezongen door de mezzosopraan Annelies van der Vlies, terwijl ondertussen Rikkie Gieler samen met zijn familie een vaas met 74 witte gerbera’s plaatsten bij het Indië monument om onze vrijheid te eren. ‘Een vrijheid die wij mogen koesteren en graag door willen geven aan toekomstige generaties’, aldus de ceremoniemeester. Dit was een zeer emotioneel moment, mede omdat deze gerbera’s door de ceremoniemeester en haar familie bij het monument werden geplaatst.
Na het defilé, werd het gelukkig droog, zodat de informele afsluiting van deze herdenking met eten en drinken op het terrein van de Jeu de Boules vereniging, op een persoonlijke manier werd afgesloten.

Voor verder verslag in woord en beeld zie Amstelveenz en Amstelveenweb